Τα οφέλη της θεραπευτικής Ιππασίας
Στα πλαίσια του μήνα Ευαισθητοποίησης και Αποδοχής του Αυτισμού που είναι ο Απρίλιος, η ΣΥΝ-εξέλιξη απηύθυνε κάλεσμα σε όλους του ειδικούς θεραπευτές του νησιού να στηρίξουν την προσπάθεια αυτή με ένα άρθρο τους σχετικό με τον αυτισμό. Το παρακάτω είναι το δεύτερο από μία σειρά άρθρων που θα δημοσιευθούν εντός του Απριλίου.
γράφει η Άννα Μούκα
Η δική μου αγάπη για τα άλογα ξεκίνησε από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Με τις αδερφές μου μεγαλώσαμε στο Αγρόκτημα Τούμπα, που ανήκει στην οικογένειά μου. Ο πατέρας μας αγαπούσε τόσο πολύ τα άλογα και τις διαδρομές μ’ αυτά σε μονοπάτια της περιοχής που κάποια στιγμή φτάσαμε να έχουμε είκοσι πέντε άλογα στο αγρόκτημά μας!
Το καλοκαίρι του 2015 φιλοξενούσαμε στο κτήμα ένα ζευγάρι από την Ελβετία μαζί με το μικρό τους αγοράκι. Ο μικρός ήταν στο φάσμα του αυτισμού. Το κτήμα δεν άργησε να μετατραπεί σε έναν μεγάλο παιδότοπο. Οι γονείς διαβάζανε ξέγνοιαστοι το βιβλίο τους, χαζεύοντας το απέραντο γαλάζιο κι εγώ με τον μικρό παίζαμε στον κήπο, κυνηγώντας πεταλούδες και φυτεύοντας λουλούδια. Τις περισσότερες φορές όμως ο μικρός με τραβούσε απ’ το χέρι και με οδηγούσε στο στάβλο. Εκεί καθόμασταν και χαζεύαμε τα αλογάκια, τα ταΐζαμε μήλα από το πρωινό μας που είχαμε φυλάξει στο αγαπημένο μας μπλε πιάτο κι έπειτα παίρναμε τη χτένα και τα χτενίζαμε προσεχτικά. Η Χριστίνα, το άλογο, είχε δίπλα της το μόλις λίγων μηνών πουλαράκι της και μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση το πόσο ήρεμη ήταν μαζί μας. Έτσι, λοιπόν, τελευταία νύχτα πριν φύγουν, οι γονείς του μου ανέφεραν κάτι εντελώς άγνωστο έως τότε σε μένα που έμελλε να μου αλλάξει για πάντα τη ζωή… Θεραπευτική Ιππασία. Μου εξήγησαν τα οφέλη της, το πόσο διαδεδομένη είναι στη χώρα τους, καθώς και το πόσο έχει βοηθήσει στην εξέλιξη του γιου τους. Αμέσως, μπορούσα να εξηγήσω τη λατρεία του μικρού να παρατηρούμε μαζί τα άλογα, να τα φροντίζουμε, να τα αγκαλιάζουμε και να τους μιλάμε, να είμαστε αχώριστοι μαζί τους.
Εκείνο το φθινόπωρο με βρήκε στη Θεσσαλονίκη όπου σπούδαζα ήδη. Ήμουν 20 χρονών και είχα συνειδητοποιήσει ότι η σχολή που είχα επιλέξει δεν ήταν αυτό που ήθελα πραγματικά. Είχα ήδη πάρει την απόφαση να ασχοληθώ με τη θεραπευτική ιππασία και μέσα από το διαδίκτυο είχα κιόλας βρει τον ιππικό όμιλο όπου θα μπορούσα να εκπαιδευτώ. Η πρώτη μου εμπειρία εκεί ήταν ξεχωριστή και κουβαλάω ακόμα και σήμερα το συναίσθημα που ένιωσα εκείνη τη μέρα. Το άλογο γίνεται προέκταση του σώματος των παιδιών, βοηθώντας τα να ανακαλύψουν πρωτόγνωρα συναισθήματα, όπως η χαρά ενός περιπάτου ή μιας βόλτας στην ύπαιθρο. Όταν το άλογο περπατά, μιμείται τον ανθρώπινο βηματισμό, μεταφέροντας στον κορμό του ιππέα την ίδια ακριβώς κίνηση που μεταδίδουν τα πόδια στους ανθρώπους με φυσιολογική κίνηση. Αξιοποιώντας την κίνηση του αλόγου, τη θερμότητά του, την ικανότητά του για επαφή κι επικοινωνία με τον άνθρωπο, την ομαδικότητα και το παιχνίδι, η θεραπευτική ιππασία, σύμφωνα με παγκόσμιες επιστημονικές έρευνες δημιουργεί μοναδικά σωματικά, νοητικά, αισθητηριακά και ψυχολογικά οφέλη στα άτομα με αναπηρία. Μέσω αυτής δίνεται η δυνατότητα της σωματικής και ψυχοσυναισθηματικής ελευθερίας. Είναι η λαχτάρα που βλέπεις στα μάτια των παιδιών, η χαρά τους, η προσμονή για την επόμενη συνεδρία, η φιλία που δημιουργείται μεταξύ παιδιών, θεραπευτών και αλόγων, που μαρτυρούν την αξία που έχει γι’ αυτά η θεραπευτική ιππασία!
Δυο χρόνια εκεί, δίπλα σε ανθρώπους ειδικούς στο κομμάτι της ιπποθεραπείας, λογοθεραπείας και εργοθεραπείας έμαθα πολλά. Το ίδιο ακολουθήσε και στο κέντρο θεραπευτικής ιππασίας στο Γουδί της Αθήνας όπου ασχολήθηκα για έξι μήνες σε εθελοντικό πρόγραμμα θεραπευτικής ιππασίας. Ο εθελοντισμός με έφερε ξανά πίσω στη Λέσβο, πριν τρία χρόνια. Αυτή τη στιγμή απασχολούμαι σε ένα πρόγραμμα με παιδιά με ειδικές ανάγκες. Στο μέλλον, φαντάζομαι το κτήμα μας ως έναν προορισμό Θεραπευτικής Ιππασίας…έτσι όπως όλα ξεκίνησαν με τον μικρό μου φίλο!
Γράφει η Ρίτα Μιχαλάκη
εκπαιδεύτρια αλόγων
Την πρώτη φορά που είδα το οφέλη της Θεραπευτικής Ιππασίας, ήταν όταν είχα βρεθεί στις Σέρρες, στο θεραπευτικό ιππικό κέντρο ΚΕΘΙΣ. Μπαίνοντας στο καφέ του κέντρου, το πρώτο πράγμα που αντίκρισα ήταν χαμόγελα, χαρούμενα παιδιά να παίζουν και να περιμένουν στη σειρά με λαχταρά να ανέβουν στο άλογο. Η Μαρία, η υπεύθυνη του κέντρου μας εξηγούσε πόσο σημαντικό ρολό παίζει το άλογο στη θεραπεία αυτών των παιδιών, τόσο εγκεφαλικά όσο και σωματικά. Περνώντας στο χώρο των μαθημάτων, μου ήταν απίστευτο να βλέπω πόσο πολύ αλληλοεπιδρούσαν τα παιδιά με τα αλόγα. Παιδιά που δεν μπορούσαν να σταθούν στα πόδια τους, στεκόντουσαν καμαρωτά πάνω στο άλογο με πλήρη έλεγχο του σώματός τους και του έδιναν οδηγίες. Σαν να γινόντουσαν ένα μ’ αυτά. Παιδιά στο φάσμα του αυτισμού, χωρίς να έχουν καν βλεμματική επαφή, πάνω στο άλογο γελούσαν μέχρι τα αυτιά, μιλούσαν στο άλογο και στους οδηγούς. Ήταν τρομερή εμπειρία να βλέπω ένα τόσο ισορροπημένο και ευχάριστο περιβάλλον. Ήταν μαγικό το πώς μεταμορφωνόντουσαν εκεί τα παιδιά!
Έχοντας ήδη πολλά χρόνια στην αθλητική ιππασία και έχοντας περάσει τη μισή μου ζωή πάνω στην πλάτη ενός αλόγου, μπορώ να καταλάβω τι νιώθουν αυτά τα παιδιά γιατί το νιώθω και εγώ η ίδια. Κάθε φορά που ανεβαίνω στο άλογο νιώθω την ίδια τόνωση, την ίδια ευχάριστη αίσθηση. Είναι η ευεξία που προκαλεί η ιππασία και η οποία έχει αποδειχθεί μέσα από τις έρευνες. Εάν έχεις την τύχη να σταθείς διπλά σε ένα άλογο, απευθείας νιώθεις τη γαλήνη τους, τη ζεστασιά τους και την επικοινωνία με τη γλώσσα του σώματός τους. Όλοι έχουμε ανάγκη από αυτή τη φυσική επαφή, που μας γειώνει και μας ηρεμεί. Και τα παιδιά είναι αυτά που χωρίς ενδοιασμούς τα εμπιστεύονται. Εκεί είναι όλη η ομορφιά: να αφήσεις τη φύση να κάνει τη δουλειά της. Το άλογο, άλλωστε, απ’ όλα τα άλλα ζώα είναι πολύ πιο κοντά μας από ότι νομίζουμε. Είναι ένας πιστός φίλος και σύντροφος του ανθρώπου. Έχει σταθεί δίπλα μας από αρχαιοτάτων χρόνων, ως βοηθός στις αγροτικές εργασίες, στις μεταφορές, σε πολέμους, στην ανακάλυψη νέων τόπων. Σίγουρα, δε θα είχαμε την ίδια εξέλιξη ως ανθρωπότητα χωρίς αυτό.
Σαν δασκάλα ιππασίας δεν έχω την απαραίτητη εξειδίκευση για να χειριστώ άτομα με ειδικές ανάγκες. Είχα την τύχη όμως να συνεργαστώ παλαιότερα με τη φυσικοθεραπεύτρια του ειδικού σχολείου Καλλονής. Έφερνε τους μαθητές του σχολείου στον ιππικό όμιλο που διατηρώ στον Μόλυβο και τη βοηθούσα στις συνεδρίες τους. Ήταν τρομερό να βλέπω την εξέλιξη τους. Η ίδια η δασκάλα τους δεν πίστευε πόσο πολύ άλλαζαν τα παιδιά όταν ήταν μαζί με τα άλογα. Η καλύτερη δε στιγμή της ημέρας ήταν όταν τα παιδιά ανέβαιναν πάνω στη ράχη του αλόγου – η χαρά και το γέλιο τους μας έδινε όλους τη μεγαλύτερη ευχαρίστηση!
Είμαι βέβαιη πλέον ότι: «Όποιος έχει την τύχη να δουλεύει με παιδιά έχει χαρά στην ζωή του. Όποιος έχει την τύχη να δουλεύει με παιδιά και ζώα έχει ευτυχία!»